معرفی خانه شیرنگی
در سفر به استان زیبا و پر رنگ و نقش گرگان، سر از خانه ای در محله سرچشمه در می آورید که دارای سقف های سفالی شیبدار و به رنگ قرمز بوده و بوی خشت خام آن هنوز به مشام می رسد. خانه شیرنگی همان مکانی است که در توصیف زیبایی آن کلمات قاصرند. این خانه در بافت قدیم گرگان و در بلندی و ارتفاع بنا شده است. خانه ای باستانی و ساخته شده با آجر و خشت خام. آبراهه ای از میان خانه تا خانه های مجاور و همسایه کشیده شده است. این آبراهه نزدیکی دل های مردمان قدیم را به نمایش می گذارد چرا که آب و روشنایی آن را از دل همه خانه های یک محله می گذرانده و حس صفا و همدلی را در میان آنها منتقل می کرده است.
درتاریخ 25 اسفند 1379 خانه شیرنگی در لیست اثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
تاریخچه خانه شیرنگی
خانه شیرنگی در شهر گرگان و در سال ۱۳۱۰ خورشیدی بنا شده است. در این خانه هنوز هم زندگی جاری است. قدمت خانه شیرنگی به اواخر دوره قاجار و اوایل حکومت پهلوی باز می گردد.
معماری خانه شیرنگی
زمینی که خانه شیرنگی در آن بنا شده است در حدود 735 متر مربع بوده که 520 متر مربع آن زیر بنای این خانه را در بر رفته است. دیوارهای این خانه از آجرهای 25×25 سانتيمتر و خشت خام ساخته شده اند. درب های آن از جنس چوب و تزئین شده با گره چینی و شیشه های رنگی می باشد. شیشه های رنگی به کار رفته در این گره ها، انعکاس نور خورشید به داخل ساختمان را رنگارنگ و زیبا می سازند. در زیر سقف این خانه شاهد هنر گچبری خواهید بود که به زیبایی و ظرافت هر چه تمام تر طراحی و ساخته شده است. این بنا دارای دو طبقه بوده که هر طبقه دارای دو اتاق می باشد.
حیاط بزرگ، زیبا و مستطیل شکل خانه شیرنگی، در گذشته از سنگ فرش و آجر فرش پوشیده شده بود که پس از مرمت و بازسازی با موزاییک و سنگفرش های جدیدتر جایگزین شدند. حوض بزرگ و پر آب وسط حیاط و باغچه هایی که اطراف آن را احاطه کرده اند زیبایی فضای بیرونی خانه را صد چندان کرده است. در این باغچه ها درختان مرکبات سر به آسمان کشیده اند. درختانی چون نارنج، پرتقال، نارنگی و لیمو.
درب ورودی حیاط در خانه شیرنگی، دو لنگه ای بزرگ و از جنس آهن است. به تبعیت از ساختمان های مسکونی قدیمی و معماری سنتی بعد از اسلام، دور تا دور حیاط، چهار ساختمان بنا شده است. خانه مرکزی که از همه زیباتر بوده و از نظر هنری از ارزش بالاتری برخوردار بوده، بخش اعیان نشین خانه را تشکیل می داده است.